Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Yakup Coştu İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Fuat Sezgin Konferans Salonu'nda düzenlenen açılış töreninde yaptığı konuşmada "Coğrafya ve Toplum" konulu sempozyumda 10 oturum ve 4 çevrim içi oturumda dinin toplumsal, mekansal tezahürlerinin ele alınacağını ifade etti.
“Gazze'deki Savaş, Dinin ve Kutsal Coğrafyaların Nasıl Trajediye Dönüştürüldüğünün Göstergesi”
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İsmail Bulut ise mekanların sadece fiziki alanlar değil, aynı zamanda inanç kimlikleri ve hafızanın yazıldığı yerler olduğunu belirterek, "Bu nedenle bugün Gazze'de yaşananlar sadece siyasi çatışma değil, aynı zamanda coğrafyanın ve onunla örülü kutsal hafızanın yok edilmesi teşebbüsüdür. Gazze'de yaşanan ve hepimizin insanlığını yaralayan bu savaş, soykırım ve insanlık dramı, dinin ve kutsal coğrafyaların nasıl trajediye dönüştürüldüğünün bir göstergesidir. Günümüzde maalesef dinlerin ve kültürlerin beşiği olan bu kadim coğrafyada insanlık vicdanını derinden yaralayan bir dram yaşanmaktadır." dedi.
İlahiyat Fakültesi olarak 6 toplantılık seri şeklinde planlanan "Coğrafya ve Toplum" sempozyumunun üçüncüsünde din ve coğrafya arasındaki ilişkiyi disiplinler arası bakış açısıyla ele almayı hedeflediklerini vurgulayan Bulut, "Buradaki amacımız, inancın mekanla, kültürle ve toplumla nasıl iç içe geçtiğini, coğrafyanın dini tezahür biçimlerini nasıl şekillendirdiğini bilimin ışığında anlamak ve tartışmaktır." şeklinde konuştu.
Çorum Belediye Başkanı Halil İbrahim Aşgın da Türkiye'de doğu ile batı illeri arasında dahi dini ritüellerde, ibadetlerde, namaz kılmada farklılıklar görülebildiğini, bunun coğrafya ve din arasında olağanüstü ilişki olduğunu gösterdiğine işaret etti.
Çorum Valisi Ali Çalgan, yaptığı konuşmada, coğrafyanın insanların üretim, barınma, yapılaşma ve kıyafetlere kadar birçok alana etki ettiğini söyledi.
İbn-i Haldun'un Mukaddime kitabında coğrafyayla insanların karakterlerinin etkileşim içerisinde olduğunu belirttiğini anlatan Çalgan, "Rakımı yüksek yerlerin insanlarının sert savaşçı, nispeten ılıman iklimlerde yaşayanların daha konfor odaklı yaşadıklarını söylüyor." dedi.
Mezhep imamlarının da İslam'ı tatbik noktasında coğrafyaya göre farklı kararları olduğunu dile getiren Çalgan, sıcak iklimlerdeki yerlerle soğuk yerlerdeki kıyafetlerin farklılık gösterebildiğini kaydetti.
Çalgan, "Bütün bunlardan şunu çıkarıyoruz: Coğrafya, kişilerin, toplumların hem üretim biçimlerini, yani geçimlerinden tutun balıkçılıkla mı, hayvancılıkla mı geçineceklerini, üretim biçimlerini, konut, kıyafet tercihlerini etkileyen, çok kar yağan yerlerdeki çatıların daha dik yapılmasından tutun Ortadoğu'da, sıcak bölgelerdeki kıyafetlerle Kafkaslardaki yüksek rakımlardaki yerlerin kıyafetlerine, yemek kültürüne kadar birçok konuda fiziki ve düşünsel manada hayatımızı etkilemektedir." diye konuştu.
Din ve coğrafyanın ilişki içinde olduğuna dikkati çeken Çalgan, "Bunun bilimsel manada ortaya konulması da son derece kıymetli. Bu çalışmanın üniversal bilgilerin üretildiği bir yer olması hasebiyle bütün insanlığa ışık tutacak veriler ortaya konulacağını düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
2 gün süren sempozyum kapsamında 10 oturumda 61 bildiri sunuldu.