Ticaret Bakanlığı, vatandaş şikâyeti üzerine inceleme başlattığı bir konut ilanında rekor cezaya imza attı. Ankara’da site içindeki 4+1 daire, 1 Eylül’de 6 milyon 750 bin TL’den satışa çıkarıldı. Ancak 2 Ekim’de, yani yalnızca 1 ay içinde fiyat 8 milyon TL’ye çıkarıldı. Bu yüzde 18’lik ani artış, piyasa gerçekleriyle uyuşmayınca Bakanlık devreye girdi.
İlan yayından kaldırıldı, ilan sahibine 100 bin TL idari para cezası kesildi.
Fahiş Fiyat Artışlarına Sıkı Takip
Ticaret Bakanlığı, son aylarda konut piyasasındaki yapay fiyat artışlarını yakın takibe aldı. Mayıs ayından bu yana yapılan denetimlerde, 1.416 kişi hakkında toplam 172 milyon TL, ayrıca 56 kişi hakkında 34,9 milyon TL idari para cezası uygulandı. Bakanlık yetkilileri, “piyasa istikrarını bozan her türlü spekülatif hareketin cezalandırılacağını” vurguladı.
Yeni Dönem: “Fiyat Artışı Ya Ekonomik Gerekçeye Ya Da Veriye Dayanacak”
Yeni yönetmelikle birlikte emlak ilanlarındaki artışlar artık sıkı kurallara bağlı. Uzmanlara göre, bir evin fiyatında yapılacak artış ya ekonomik verilerle uyumlu olmalı ya da haklı bir gerekçeye dayanmalı.
Emlak hukuku uzmanları bu durumu şöyle açıklıyor:
“Enflasyon yüzde 40 iken fiyatını yüzde 100 artırırsan, Bakanlık bunun nedenini sorar. Eğer bölgedeki imar değişmiş, ulaşım hattı geçmiş veya değer artışı yaratacak somut bir gelişme varsa bu haklı gerekçedir. Aksi durumda ceza kaçınılmaz olur.”
Sahte İlanlara Son: E-Devlet Üzerinden Yetkilendirme Şartı
2023’te devreye alınan Elektronik İlan Denetleme Sistemi (EİDS) sayesinde, ilanların yalnızca mülk sahibi ya da e-Devlet üzerinden yetkilendirilmiş kişiler tarafından verilmesi zorunlu hale geldi.
Bu sayede “naylon ilanlar” büyük ölçüde ortadan kalkarken, gerçek değerlerin dışında fahiş fiyat artışlarının önü kesilmeye çalışılıyor.
“Şişirilmiş Fiyatlar” Artık Risk Altında
Gayrimenkul danışmanları, şu anda piyasadaki ilanların büyük bölümünün hâlâ “şişirilmiş” olduğunu belirtiyor.
“Bazı satıcılar kısa vadede fiyat artışı yapamayacaklarını bildikleri için ilanı baştan yüzde 10-15 yüksek fiyatla giriyor. Fakat artık bu da riskli. Her zam artışı denetim altında. Fiyatı alıcı değil, piyasa belirleyecek.”
Ceza Kimlere Uygulanıyor?
Yeni sistem, genellikle aracı firmalar ve ilan platformlarını hedef alıyor. Ancak son cezada olduğu gibi bireysel ilan sahipleri de cezadan muaf değil.
Uzmanlar, bir kişinin elinde birden fazla gayrimenkul bulunup, bölgedeki rayiç fiyatı manipüle edecek şekilde artış yapması halinde, bu kişinin de cezai yaptırımla karşılaşabileceğini belirtiyor.
Bakanlıktan Net Mesaj
Ticaret Bakanlığı yetkilileri, “Vatandaşlarımız şüpheli ilanları bildirirse, incelemeler hızla başlatılacak” diyerek çağrıda bulundu.
Fahiş fiyat artışı yapanlar için 100 bin TL’den başlayan cezaların artarak devam edeceği vurgulandı.