117 Yıllık Kazı, Geçmişi Bugüne Taşıyor

117 Yıllık Kazı, Geçmişi Bugüne Taşıyor

Çorum’un BoÄŸazkale ilçesinde yaklaşık 8 bin yıllık geçmiÅŸe sahip HattuÅŸa Ören Yeri’ndeki kazı çalışmaları, geçmiÅŸi bugüne taşıyor.

Hititlerin baÅŸkenti HattuÅŸa’ya ev sahipliÄŸi yapan Çorum’un BoÄŸazkale ilçesinde 1906’da baÅŸlayan arkeolojik kazı çalışmaları, 117 yıldır devam ediyor.

Arkeolojik kazı çalışmaları, 2006’dan bu yana Alman Arkeoloji Enstitüsü adına Prof. Dr. Andreas Schachner baÅŸkanlığında yürütülüyor.

HattuÅŸa’da tarihin izini süren Schachner, bu yıl verimli bir kazı sezonu geçirdiklerini söyledi.

Yaklaşık 8 bin yıllık geçmiÅŸiyle HattuÅŸa’nın hem Anadolu hem de dünya tarihi açısından önemli bir merkez olduÄŸunu vurgulayan Schachner, burada yapılan kazılarda insanların Kuzey Anadolu’da ilk yerleÅŸik hayata geçmesinden döneminin süper gücü Hititlerin yönetim ÅŸekline kadar birçok önemli konuda bilgi sahibi olabildiklerini vurguladı.

Bölgede milattan önce 6 binli yıllardan bugüne yaşamın nasıl süregeldiğini, şehirlerin nasıl kurulduğunu ve kaybolduğunu, insanın çevre ile ilişkisini geniş bir yelpazede inceleme fırsatı bulduklarını dile getiren Schachner, Mezopotamya ve Mısır dışında bir coğrafyada 400 yıl boyunca çok geniş coğrafyayı yönetecek bir devlet yapısı kurabilen Hititlerin kültürünü keşfedebildiklerini kaydetti.

HattuÅŸa’daki kazılarda yaklaşık 8 bin yıllık tarihi serüveni takip ettiklerinin altını çizen Schachner, şöyle devam etti:

“Dünya kültür mirası açısından belki en önemli eser, KadeÅŸ Barış AntlaÅŸması’dır. Ä°lk kez orada insanlar, iki büyük devlet birbirine eÅŸit davranarak, önceden müzakere yaparak kalıcı bir barış hedefiyle bir antlaÅŸmaya vardılar ve bu antlaÅŸmaya uyuldu. Yani modern diplomasinin temelinin orada atıldığını görüyoruz. Buna benzer birçok simgesel eser var. Bugün Ankara Medeniyetler Müzesi’nde bulunan 2 boÄŸa heykeli, BoÄŸazköy Müzesi’nde bulunan boÄŸa baÅŸlı vazo, BoÄŸazköy sfenksleri (aslan vücutlu heykel), aslanlı tekne, aslanlı kapı, Kral Kapı’daki kabartmalar, Alacahöyük’teki kabartmalar bu baÄŸlamda çok önemli. Yörüklü ve Ä°nandık vazoları muhteÅŸem ve dünya kültür mirasına, evrensel kültürümüze çok büyük katkı sunan eserler.”

Bu yıl kazı çalışmalarında HattuÅŸa’nın “Büyük Kale” ve “Yukarı Åžehir” bölgelerine ağırlık verdiklerini ifade eden Schachner, bu yılın en önemli keÅŸfinin yaklaşık 4 bin yıllık, üzerinde KalaÅŸma ülkesine ait dilden paragrafın bulunduÄŸu tablet olduÄŸunu kaydetti.

“Yukarı Åžehir”deki kazılarda tapınak ve anıtsal mimari yapılar keÅŸfettiklerini anlatan Schachner, “Büyük Kale’de 2 Hitit yapısı ile karşı karşıyayız. Yani Hitit sarayının görünümü, önümüzdeki yıllardaki çalışmalarla tamamen deÄŸiÅŸecek. Bu da geleceÄŸe yönelik çok ümit verici. Kuzey batı yamaçta Hititlerin ve diÄŸer kültürlerin bu yamacı, sarp coÄŸrafyayı nasıl kullandığını, mimariyi nasıl içine oturttuÄŸunu görmekteyiz. Bu, çok önemli. Bu sene bizim için verimli ve ilginç geçti. Tarihi biraz daha ileri götürebileceÄŸimiz bir sene oldu.” diye konuÅŸtu.

Bu yıl kazı ekibinde yaklaşık 95 kiÅŸinin yer aldığını belirten Schachner, “Kazı ekibimiz çok uluslu. Türkiye’nin yanı sıra Almanya’dan, Amerika’dan gelen uzman arkadaÅŸlarımız var. Jeologtan biyoloÄŸa, zooarkeologtan çivi yazı uzmanlarına kadar multidisipliner bir çalışma bu. Uzman ekibimiz 45 kiÅŸi oldu.” dedi. (AA)