Battal Gazi ve Matrix

Battal Gazi ve Matrix

Başlığı okuduğunuzda bu adam ne saçmalıyor dediğinizi duyar gibiyim. Yargısız infaz yapmadan, öncelikle arkanıza yaslanmanızı ve beni dinlemenizi rica ederim. Hazırsanız yolculuğumuza başlayalım.

Matrix, 1999 yılında vizyona giren ve bilimkurgu ve aksiyon türlerini harmanlayan bir filmdir. Filmin baş kahramanı Neo, sıradan bir bilgisayar programcısı olarak yaşamaktadır. Bir gün Morpheus adında gizemli bir adamla tanışır ve Morpheus, Neo’ya yaşadığı dünyanın göründüğü gibi olmadığını söyler. Gerçekte, insanlar makineler tarafından kontrol edilen bir sanal dünya olan Matrix’te yaşamaktadır. Neo’nun kaderi, Matrix’i yok etmek ve insanlığı kurtarmaktır.

Battal Gazi filmi ise, 8. yüzyılda Bizans’a karşı savaşan efsanevî Türk kahramanı Battal Gazi’nin hikâyesini anlatıyor. Filmde Battal Gazi’nin kahramanlıkları, savaşları ve Bizans’a karşı kazandığı zaferler yer alıyor. Battal Gazi, genellikle Türk mitolojisinde ve halk kültüründe önemli bir kahraman olarak kabul edilir. Hikâyeleri, geleneksel Türk destanlarında ve halk hikâyelerinde sıkça anlatılır.

Bu bilgileri harmanladığımızda karşımıza ilginç bir benzerlik çıkacağını beklemek şu aşamada biraz şaşırtıcı olacaktır. Konuyu biraz daha detaylandırdığımızda fotoğraf daha net bir hâl alacak gibi. Devam edelim.

Neo, 21. yüzyılda distopik bir dünyada yaşamış, Batı ve bilim kurgu kültürünün etkisinde kalmış kurgusal bir karakterdir. Battal Gazi ise, 8. yüzyılda Anadolu ve Bizans coğrafyasında yaşamış, İslam ve Türk kültürünün etkisinde kalmış tarihî bir kişiliktir. Peki, birbirinden alâkasız görünen bu iki karakter arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Şimdi bunun cevabını arayalım.

Öncelikle her ikisi de kendi toplumlarının kahramanlarıdır. Battal Gazi, Anadolu’da İslam’ın yayılmasında rol oynamış, Bizans’a karşı savaşmış bir kumandandır. Neo, insanların makineler tarafından köleleştirildiği ve Matrix adlı bir simülasyonda yaşadığı gerçeğini öğrenen ve makinelerle savaşan bir hackerdır. Öte yandan ikisi de seçilmiş kişilerdir. Battal Gazi, peygamber soyundan geldiği için özel bir misyonu olduğuna inanılır. Neo, Matrix’i kontrol edebilen ve insanlığı kurtaracak olan Kehanet’in “seçilmişi” olarak görülür. İki karakter de öldükten sonra dirilir. Battal Gazi, Bizans imparatoru tarafından öldürüldükten sonra, annesinin duasıyla yeniden hayata döner. Neo, ajan Smith tarafından vurulduktan sonra, Trinity’nin aşkıyla yeniden canlanır.[1] (Yıldırım, 2007).

Görüldüğü üzere Battal Gazi ve Neo, farklı dönemlerde ve farklı bağlamlarda yaşayan kahramanlar olsalar da birçok ortak özelliğe sahiptirler. Her ikisi de cesaret, fedakârlık ve iyilik gibi evrensel değerleri temsil etmektedir.

[1] Yıldırım, TE (2007). İki Popüler Mit Kahramanının Karşılaştırılması: Neo ve Battal Gazi.