TAHKİM

Yayınlama: 24.11.2023

İŞE İADE DAVALARINDA DAHA HIZLI VE ALTERNATİF ÇÖZÜM

Günümüzde iş hukukundan doğan uyuşmazlıklarda 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.

İşbu dava şartı yerine getirildikten sonra genel hatlarıyla arabuluculuk sürecinde anlaşamama halinde dava yoluyla uyuşmazlıklar çözümlenmektedir. Fakat bilhassa yargıdaki yoğunluk nedeniyle davalar oldukça uzun sürmekte ve taraflar da bir hayli bu süreçte yıpranmaktadır. Bu süreci hızlı bir şekilde çözmeye karar veren tarafların hatırlaması gereken bir yol daha olduğunun altını çizmek isteriz.

Tarafları tahkime ikna etmek.Evet oldukça zor bir süreç bu ikna aşaması, çünkü birçok kişinin gerek işçinin gerekse işverenlerin yabancı olduğu bir mesele tahkim..

Elbette şu hususu belirtmek gerekir ki;

Uyuşmazlığın tahkimde çözülebilmesi için uyuşmazlığa konu hukuki meselenin sadece iş akdinin feshinin geçerli olup olmadığı, işe iade ve buna bağlı iş güvencesi tazminatı ile boşta geçen süre için ücret alacağı bakımından geçerli olacaktır.

Yine işbu ‘’Özel Hakem’’ şartının iş akdinde yahut ta toplu iş sözleşmesinde belirlenmesi yani henüz daha iş ilişkisi kurulurken veya işçi işe devam ederken şart koyulması geçersiz olacaktır. Çünkü işçinin dava yoluyla çözümlemek istediği bir mesele hakkında hakem şartı koymak hakkaniyetsiz ve ölçüsüz olurdu. Fakat bu şu demek değildir ki işçinin aleyhine olsun. Bazı uyuşmazlıklar bakımından hakeme gitmek en sağlıklı çözüm yollarından birisi olacaktır.

Elbette tahkim yoluna gidebilmek için öncelikle taraflar arasında bu uyuşmazlığın tahkimde görülebileceği ile alakalı bir tahkim anlaşmasının da şart olduğunu ve bu anlaşmanın Yargıtay ve öğreti görüşleri doğrultusunda da iş akdinin feshinden sonra yapılmasının makbul olduğu yönündedir. Tabi burada şu hususa dikkat çekmek gerekir taraflar iş akdini imzalarken yahut ta işçi işe devam ederken tahkim şartını öngörmüşlerse işçinin lehine yorum ilkesi gereği işçi de bu duruma razı ve bu durumun lehine olduğu kanaatindeyse tahkime gitmelerinde bir sakınca yoktur diye düşünüyoruz.

Sonuç olarak, işe iade davasıyla ilgili bir iş hukukundan doğan anlaşmazlık mevcut olduğunda taraflar rahatlıkla tahkime gidebilirler ve davalarını daha hızlı bir şekilde çözüme ulaştırabilirler.

 

İyi Okumalar