‘Borçlanarak, Faiz Ödeyerek Yatırım Yapmak Ne Kadar Doğru?’
CHP Çorum Belediye Meclis Üyesi Rüştü Çağlar, belediyenin 2024 yılı performans programlarında öngörülen faaliyetlerin gerçekleştirilemediğini ileri sürdü.
Belediye Meclisi Toplantısında 2024 yılı performans programının görüşülmesi sırasında CHP grubu adına bir açıklama yapan Çağlar, “Faiz ile özel bankalardan borçlanarak belediye hizmetlerini yerine getirmek için finans bütçesi yapmak ve yatırım yapmak ne kadar doğrudur? Özellikle 2024 yılının seçim yılı olduğu düşünüldüğünde yeni gelecek yönetime böyle bir bütçeyi nasıl devredeceksiniz?” diye sordu.
Çağlar, “2024 yılı bütçe gelirlerine konan arsa satışları için tahmin edilen 883 milyon TL satışın gerçekleşemeyeceği ve özel bankalardan borçlanılacak olan yüksek faizli 400 milyon TL’sinin bütçe gelirlerinin gerçekleştirilmesini zora sokacağı, bu durumun performans programlarında öngörülen 194 adet faaliyetin gerçekleştirilemeyeceğinin öngörülmesi sebebi ile bütçeye Cumhuriyet Halk Partisi Grubu olarak ret oyu vereceğiz” diye konuştu.
Rüştü Çağlar, konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
“Performans programını incelediğimiz zaman görüyoruz ki 2024 yılı Performans Programında 8 adet ana faaliyet alanında 31 adet performans hedefi 118 performans göstergesi belirlenmiş, bu hedeflere ulaşmak için de 194 adet faaliyet proje öngörülmüştür. 2023 yılına göre faaliyet sayımız artmış, hangi alanlarda artmış; çevre yönetiminde, toplum düzeni ve sağlık hizmetlerinde, kültür sanat ve turizm hizmetlerinde ve toplum refahı ve sosyal yaşam hizmetlerinde.
Performans programında ki 194 faaliyet (proje) ve bunları gerçekleştirmek için 2024 yılı bütçesini kısaca özetleyecek olursak; gider bütçesi 3 milyar 930 milyon TL, gelir bütçesi 3 milyar 530 bin TL, finans bütçesi 480 milyon TL.
Şimdi bu bütçeyi kısaca anlaşılır bir şekilde izah etmek gerekirse; memur personel giderleri 369 milyon 949 bin TL, belediye şirket personel giderleri 1 milyar 50 milyon 177 bin TL, toplam 1 milyar 420 milyon 126 bin TL. Bu rakam bütçenin %36.1’ine denk gelmektedir.
Yakacak, akaryakıt, elektrik, haberleşme, araç ve iş makinası sigorta giderleri, taşınmaz kira giderleri, faiz giderleri, SGK ödemeleri, memura öğlen yemek yardımı, dernek birlik kurum payları, İller Bankasına verilen paylar, yedek ödenek gibi giderler için 704.121.000.- TL.
Taşıt kiralama, iş makinası kiralama (bütçenin % 3’ü), taşıt iş makinası bakım onarım, taşıt alımı, iş makinası alımı, kamulaştırmalar, sermaye artırımları vs giderler 399.262.000.-TL.
Genel toplam: 2 milyar 523 milyon 509 bin TL (Yani 2024 yılında Çorum Belediyesinin bütçesinin %64.2’si toplam giderleri, geriye kalan 3 milyar 930 milyon, 2 milyar 523 milyon 509 bin=1 milyar 406 milyon 491 binTL (Yatırımlar için harcanacak para) % 35.8.
GelirlerVergi gelirleri= 130 milyon, teşebbüs ve mülkiyet gelirleri 347 milyon 378 bin, alınan bağış ve yardımlar 146 milyon, diğer gelirler 2 milyar 34 milyon, sermaye gelirleri 883 milyon toplam 3 milyar 540 milyon TL.
Gelir bütçesine bakacak olursak en büyük gelir merkezi idare vergi gelirlerinden alınacak paylar 2 milyar1 milyon 585 bin TL oluşturmaktadır. Diğer en büyük gelir kalemi olarak 883 milyon TL sermaye geliri yani arsa satışları konulmuştur. Önceki yılar arsa satışlarına baktığımız zaman tahmini bütçelere konulan arsa satışları tahminlerinin gerçekleşmediklerini görüyoruz.
2019 yılı tahmin: 48 milyon, gerçekleşme 29 milyon 225 bin 588 TL. 2020 yılı tahmin 100 milyon, gerçekleşme 83 milyon 297 bin 649 TL. 2021 yılı tahmin 189 milyon 50 bin, gerçekleşme 57 milyon 542 bin 532 TL. 2022 yılı tahmin 196 milyon, gerçekleşme 121 milyon 47 bin 453 TL. 2023 yılı tahmin 537 milyon, gerçekleşme 400 milyon TL olacağı söylenmektedir.
Bu rakamlar göstermektedir ki arsa satışlarından beklenen gelir sağlanamamakta ve bütçe gerçekleşmeleri düşük kalmaktadır. Bu da performans programlarında öngörülen faaliyetlerin gerçekleştirilemediğini göstermektedir.
Finansman bütçesine bakacak olursak bütçe denkleştirilebilmesi için son beş yılın en büyük borçlanmasına gidilmekte, özel bankalardan 400 milyon TL, İller Bankasından 80 milyon TL borçlanma öngörülmektedir. Alınan bu borç ile önceki yılar borçlarından özel bankalara 68 milyon TL, iller bankasına 22 milyon TL borç ödemesi yapılacağı öngörülmekte ve 390 milyon TL ise gerektiğinde kullanmak üzere Meclisten yetki istenmektedir. Yapılan politika değişikliği ile bilindiği üzere günümüzde politika faizler %35 banka faizleri ise %45 seviyelerine çıkmıştır. Bu durumda faiz ile özel bankalardan borçlanarak belediye hizmetlerini yerine getirmek için finans bütçesi yapmak ve yatırım yapmak ne kadar doğrudur. Özellikle 2024 yılının seçim yılı olduğu düşünüldüğünde yeni gelecek yönetime böyle bir bütçeyi nasıl devir edeceksiniz.
Sonuç olarak 2024 yılı bütçe gelirlerine konan arsa satışları için tahmin edilen 883 milyon TL satışın gerçekleşemeyeceği ve özel bankalardan borçlanılacak olan yüksek faizli 400 milyon TL sının bütçe gelirlerinin gerçekleştirilmesini zora sokacağını, bu durumun performans programlarında öngörülen 194 adet faaliyetin gerçekleştirilemeyeceğinin öngörülmesi sebebi ile bütçeye Cumhuriyet Halk Partisi Grubu olarak ret oyu vereceğiz.”
