‘Deprem Dirençli Kentleşme İçin Bilinçli Olmalıyız’
TMMOB Mimarlar Odası Çorum İl Temsilciliği, 6 Şubat depremlerinin yıl dönümünde yaptığı açıklamada, depremde hayatını kaybeden vatandaşları anarak, depreme dirençli kentleşme için alınması gereken önlemlere dikkat çekti ve vatandaşları bilinçli olmaya çağırdı.
Mimarlar Odası, 6 Şubat 2023'te meydana gelen ve büyük yıkıma neden olan depremlerin, Türkiye'nin deprem gerçeğiyle yüzleşmesinde acı bir ders olduğunu belirtti. Açıklamada, 1999 Marmara, 2011 Van, 2020 Elazığ, Van ve İzmir depremlerinden sonra yaşanan 6 Şubat depreminin, bilimsel ve teknik şehircilik ilkelerine uyulmamasının sonuçlarını gözler önüne serdiği vurgulandı.
Aktif fay hatları üzerinde bulunan Türkiye'de yaşanan felaketin büyüklüğünün, mimarlık ve şehircilik ilkelerine aykırı planlama, yapılaşma ve denetimsizlikten kaynaklandığı ifade edildi. Bilim ve yönetmeliklere uygun olmayan zeminlere, doğru taşıyıcı sistemlerle tasarlanmamış ve denetlenmemiş yapıların, depremlerde büyük yıkımlara yol açtığı belirtildi.
Afetler ve kriz koşullarında başarılı iyileşme süreçleri için alınacak önlemlerin bilimsel ilkeler ve toplum yararı gözetilerek oluşturulması gerektiği vurgulanan açıklamada, merkezi ve yerel yönetimlerin politikalarında bilim insanları, meslek odaları, akademik kuruluşlar ve ilgili tüm kesimlerin koordinasyonunun ve iş birliğinin sağlanması gerektiği kaydedildi.
Mimarlar Odası, asrın felaketinin ikinci yılında, vatandaşların acısını paylaştıklarını, ülkenin geleceği için yapılan çalışmaları takip ettiklerini ve tekrar aynı yıkımların yaşanmaması için halkı bilgilendirmeyi görev edindiklerini belirtti. Bu kapsamda, 2024 yılında "Çorum'da Deprem Riski ve Deprem Dirençli Kentleşme" konulu seminer ve eğitimlerle farkındalık oluşturmaya devam edeceklerini ve deprem dirençli inşaatların yapılmasının takipçisi olacaklarını ifade etti.
Vatandaşların da depreme dirençli yapılar konusunda bilinçli olması gerektiğine dikkat çekilen açıklamada, yeni konut alırken ve mevcut konutlarda depremle ilgili dikkat edilmesi gerekenler sıralandı:
Yeni konut alırken: Doğru zeminde, doğru taşıyıcı sistemle yapılmış olmasına dikkat edilmeli.
2018 deprem yönetmeliği öncesi yapılmış binalarda: Deprem performans analizi yaptırılmalı ve doğru teknikle güçlendirme işlemi yapılmalı.
Yeni ve eski yapılarda: Taşıyıcı sistemi çevreleyen tuğla duvarlar kırılmamalı, oda birleşimleri bilinçsizce yapılmamalı, iç mekan tadilatlarında taşıyıcı sisteme zarar verilmemeli, bu tür durumlar fark edildiğinde yetkililere bildirilmeli.
Zemin katında işyeri bulunan konutlarda: Tadilat sırasında kolon veya kirişlerin kırılmamasına, zarar görmemesine dikkat edilmeli, uygunsuz durumlar ilgili kuruma bildirilmeli.
Bodrum katlarda veya binanın herhangi bir yerinde su sorunu: Varsa uzman kişilerle görüşülerek su yalıtım sorunu çözülmeli, çünkü su, taşıyıcı sistem elemanlarının korozyona uğramasına ve yapının deprem direncinin azalmasına neden olur.
Mimarlar Odası, her koşulda mesleki uzmanlık ve toplumsal sorumlulukları kapsamında, doğal afetlerin tahribata ve can kaybına yol açmasının temelinde yer alan, mimarlık ve bilimsel şehircilik ilkelerine uygun planlama, yapılaşma ve denetim süreçleri için çalışacaklarını vurguladı. Açıklama, depremde hayatını kaybeden vatandaşların anılması ve başsağlığı dilekleriyle son buldu.
