İSTANBUL (AA) - Güneyde Sürdürülebilir Kalkınma İçin Bilim ve Teknoloji Komisyonu (COMSATS) ve TÜBİTAK tarafından düzenlenen sıfır atık temalı üst düzey hibrit eğitim çalıştayında bilim insanları, politika yapıcılar ve uygulayıcılar bir araya gelerek sıfır atık ve döngüsel ekonomiye geçişte ihtiyaç duyulan yenilikçi çözümler ile politika çerçevelerini ele aldı.
Türkiye'nin de aralarında olduğu 27 ülkenin, bilim ve teknolojide işbirliği yapmak amacıyla oluşturduğu COMSATS ile TÜBİTAK, sıfır atık konulu üst düzey hibrit eğitim çalıştayı düzenledi. COMSATS üyesi ülkelerden bilim insanları, mühendisler, politika yapıcılar ve uygulayıcıların bir araya geldiği etkinlikte, sıfır atık ve döngüsel ekonomiye geçişte ihtiyaç duyulan yenilikçi çözümler ile politika çerçeveleri ele alındı.
Çalıştayın açılış konuşmaları, COMSATS Direktörü Büyükelçi Dr. Muhammad Nafees Zakaria ve TÜBİTAK Başkan Yardımcısı İsmail Doğan tarafından yapıldı. Zakaria ve Doğan, atık yönetim sistemlerinde köklü dönüşüm ihtiyacına dikkati çekerek, çevresel sorunlara karşı çok taraflı işbirliğinin önemini vurguladı.
İki oturum halinde düzenlenen çalıştayda, ilk olarak "Atıktan Kaynağa Teknolojiler" başlığı altında, mikroplastiklerin deniz ekosistemlerine etkileri, tarımsal atıklardan bitki bazlı protein üretimi, gıda güvenliği ve kaynak verimliliğinin aynı anda nasıl sağlanabileceği konuları ele alındı. Ayrıca, piroliz ve biyokütle gazlaştırma gibi enerji geri kazanım teknolojileri, metal-organik kafes yapılar (MOF) kullanılarak biyogazdan metan geri kazanımı gibi ileri teknolojilere dair konuların yanı sıra, zeytin işleme gibi tarımsal sanayi atıklarından ve atık su çamurundan enerji geri kazanımı stratejileri gündeme getirildi.
"Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm" temalı ikinci oturumda, mevcut atık işleme sistemlerinin teknolojik yenilik ve döngüsel ekonomi uygulamalarıyla geliştirilmesi konuşuldu. Oturumda ayrıca kullanılmış yağların yeniden rafine edilmesi, sanayi atıklarından değerli kimyasalların geri kazanımı, belediye atık su arıtımı için gelişmiş çamur susuzlaştırma teknikleri ve membran bazlı teknolojiler değerlendirildi.
Teknoloji kullanımının da gündeme geldiği oturumda yapay zeka ve dron tabanlı görüntüleme ile kıyı atıklarının tespiti, kirlenmiş ortamlarda biyolojik çeşitliliğin izlenmesi için moleküler biyoloji uygulamaları gibi disiplinler arası çözümler, sıfır atık hedeflerine katkı sağlamak ve sektörler arasında sistemik değişimi teşvik etmek amacıyla yürütülen çok yönlü araştırmalar anlatıldı.
Etkinliğe COMSATS üyesi ülkeler dışında birçok uluslararası kuruluş, araştırma enstitüsü, çevre ajansı ve kamu kurumu temsilcisi katıldı. Katılımcılar, bilgi paylaşımı için önemli bir platform olarak değerlendirdikleri çalıştayın, üye ülkeler arasında işbirliği ve kapasite gelişimini teşvik ettiğini belirtti.
Çalıştayın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayelerinde yürütülen ve uluslararası alanda takdir gören "Sıfır Atık" çalışmaları ile de örtüştüğü gözlemlendi.
Etkinlikte ayrıca Pakistan'ın Pencap Eyaleti Başbakanı Maryam Nawaz Sharif’in öncülüğünde yürütülen, çevresel sorumluluk, toplumsal sahiplenme ve davranışsal değişim ilkelerine dayalı, eyalet düzeyinde entegre bir atık yönetimi ve sanitasyon yaklaşımı üzerinde durulan "Suthra Punjab" Programı da örnek uygulama olarak tanıtıldı.
