İSTANBUL (AA) - Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ'nin (YK Enerji) kontrolünde, Muğla'daki termik santrallerin rezerv sahalarında bulunan 151 zeytin ağacı yeni yerlerine nakledildi.
Şirketten yapılan açıklamaya göre, zeytin ağaçlarının taşınmasına yönelik çalışmaların ilk etabı tamamlandı.
Ankara Üniversitesi liderliğinde yürütülen AR-GE projesi ve bilimsel raporun ardından 151 zeytin ağacı, gençleştirme budaması ve kök koruma teknikleri uygulanarak yeni yerlerine taşındı.
Her ağacın koordinat bilgileri, budama durumu, kök yapısı ve sağlık verileri kayıt altına alındı, fotoğrafları çekilerek dijital arşive eklendi.
Ağustos 2025'te yayımlanan "Maden Kanunu'nun Geçici 45. Maddesinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar" ile madencilik sahalarında kalan zeytin ağaçlarının kesilmesi yasaklanarak, taşınması veya taşınamayanların yerine iki katı kadar yeni fidan dikilmesi zorunlu hale getirilmişti.
Düzenlemenin amacının, enerji arz güvenliğini sağlarken bölgedeki zeytin varlığını korumak ve tarımsal üretimin devamını güvence altına almak olduğunu belirtildi.
Taşıma başlamadan önce Ankara Üniversitesi Teknokent bünyesinde AR-GE çalışması yürütüldü. Pilot uygulamada 9 zeytin ağacı kök koruma ve toprak hazırlığı yapılarak taşındı. 1 aylık izleme sonucunda tüm ağaçların sağlıklı şekilde tuttuğu görüldü.
Çalışmalar, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mücahit Taha Özkaya'nın liderliğinde, bilim kurulu gözetiminde gerçekleştirildi.
Ağaçlara yüzde 100, yüzde 75 ve yüzde 50 olmak üzere değişen oranlarda gençleştirme budaması yapıldı, kök koruma teknikleri uygulandı ve yeni dikim alanlarında tutunma şanslarını artıracak şekilde can suyu verildi.
- "Hemen hemen 5 santimetre sürgün verdiğini gördük"
Taşınan zeytinler, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) ve Muğla'nın Milas ilçesinde zeytin ağaçlarının taşınması ve yöre halkına tahsisi süreçlerini şeffaf, katılımcı ve denetlenebilir şekilde yürütmek amacıyla muhtarlar tarafından kurulan Muhtarlar Danışma Kurulunun gözetiminde yeni yerlerinde takip edilecek. Elde edilecek veriler düzenli raporlarla kamuoyuna açıklanarak, sürecin şeffaflığı sürdürülecek.
Taşıma sırasında Muhtarlar Danışma Kurulu üyeleri de sahada hazır bulunarak, işlemleri yerinde gözlemledi.
Açıklama görüşlerine yer verilen Muhtarlar Danışma Kurulu Sözcüsü ve Karacaağaç Muhtarı Dursun Uysal, Muğla'nın Milas ilçesine bağlı İkizköy'den taşınan zeytinleri yerinde incelediklerini belirterek, "Dalından filizinden tuttuğunu gördük, sadece yerleri değiştirildi zeytinlerin. Bize 'Dalından tutar mı?' diyenlere seslenmek istiyorum. Tutuyor, yerinde gördük. Hemen hemen 5 santimetre sürgün verdiğini gördük." ifadelerini kullandı.
Ziraat Mühendisi Muhittin Kayabaş da zeytinleri koruyarak ve budayarak taşıdıklarını kaydederek, "Aynı gün yeni yerlerine diktik. Her bir aşama tek tek kayıt altına alındı." değerlendirmesini yaptı.
