AVRUPA BİRLİĞİ YAPAY ZEKA YASASI

AVRUPA BİRLİĞİ YAPAY ZEKA YASASI Sevgili okurlar, daha önce köşemizde defalarca kez teknolojiye, bilime ve insanlığın geleceğine değinen yazılara yer verdik. Her bir yazımızın sonucunda, bahsettiğimiz teknolojik geleceğin çok da uzak olmadığını vurguladık. Bugün ise çok da uzak olmayan geleceğe bir adım daha yaklaşmış bulunmaktayız. Hayatımızın içine iyice kök salan Yapay Zeka (YZ) yasalaştı. Gelin detaylara bakalım: Avrupa Birliği (AB), yapay zeka teknolojilerini sıkı bir şekilde düzenleyen dünyanın ilk “Yapay Zeka Yasası’nı yürürlüğe koydu. AB üyesi ülkelerin 25 Mayıs’ta kabul ettiği yasa, 12 Temmuz’da yayımlanmasının ardından 1 Ağustos itibariyle resmen uygulanmaya başladı. AB’nin bu düzenlemesi bir yandan iç pazarın işleyişinin geliştirilmesini, diğer yandan insan odaklı ve güvenilir YZ teknolojilerinin benimsenmesini teşvik etmeyi hedeflemektedir. AB, böylece yeniliği desteklerken, YZ sistemlerinin olası zararlı etkilerine karşı sağlığın, güvenliğin, çevrenin yanı sıra demokrasi ve hukukun üstünlüğü dahil temel hakların korunmasını amaçlamaktadır. Yasaya bir göz gezdirecek olursak:

Dünyada genel amaçlı yapay zeka kullanımına ilişkin önlemler içeren ilk düzenleme olan yasa, özellikle güvenlik güçleri tarafından biyometrik tanımlama sistemlerinin kullanımı konusunda sınırlamalar getiriyor.
Düzenleme hassas özelliklere dayalı biyometrik sınıflandırma sistemleri ve yüz tanıma veri tabanları oluşturmak için internetten veya güvenlik kamerası görüntülerinin saklanması da dahil olmak üzere vatandaşların haklarını tehdit eden belirli yapay zeka uygulamalarını yasaklıyor.
Yasa ile iş yeri, okullar ve diğer toplumsal alanlarda kullanıcının güvenlik açıklarını manipüle etmek veya istismar etmek için kullanılan sosyal puanlama ve yapay zeka uygulamaları da yasaklanıyor.
Biyometrik tanımlama sistemlerinin güvenlik güçleri tarafından kullanılması ancak terör saldırısı veya kayıp gibi olağan dışı durumlarda ve adli makamların izniyle mümkün olacak.
Yeni yasa su, enerji, yargı, güvenlik, sağlık ve biyometri gibi yaşamsal öneme sahip alanları yönetmek için kullanılan yapay zeka sistemleri için de düzenlemeler içeriyor.
Sağlık, güvenlik, temel haklar, çevre, demokrasi ve hukukun üstünlüğüne yönelik önemli potansiyel zararların önüne geçilmesi için bu alanlarda kullanılacak yapay zeka uygulamalarına ayrıntılı belgeler, net kullanıcı bilgileri, insan gözetimi gibi katı koşullar
Yasa kapsamında “deep fake” adı verilen yapay veya değiştirilmiş görsellerin, ses veya video içeriklerinin açıkça belirtilmesi de zorunlu olacak.
Avrupa Yapay Zeka Yasası, AB vatandaşlarının yapay zeka sistemleri hakkında şikayette bulunma ve haklarını etkileyen yüksek riskli yapay zeka sistemlerine dayalı kararları hakkında bilgi edinmelerine de olanak sağlayacak.

Yasa, yürürlüğe girmesinin ardından 6 ay içinde yasakları uygulanabilir hale getirecek. Genel amaçlı yapay zeka modellerine ilişkin yönetmelikler ise 12 ay sonra geçerli olacak. Tüm düzenlemelerin etkili bir şekilde hayata geçirilmesi ise 2 yıl içerisinde sağlanacak. Yasada belirtilen kuralları ihlal eden şirketler toplam cirolarının %7'si oranında para cezasına çarptırılabilecek. Gelecek diyerek adlandırdığımız yepyeni bir çağ son sürat yaklaşmakta. Hukuki düzenlemelerin gerekliliği birey ve toplum için elzem nitelikte. Ne gibi sonuçlar doğuracağını tam olarak kestiremediğimiz ve kuşkusuz karanlık ve ürkütücü yanları da olan teknolojinin kurallar ile sınırlarının çizilmesi en doğrusu gibi görünüyor. Hayatımız kolaylaşsın diye başlattığımız teknoloji gelişim yolculuğumuzda ortaya çıkan teknolojinin kölesi haline gelmememiz için hepimizin bilinçli kullanıcılar olmasını umuyorum. Sevgilerle. Kaynakça: www.sanayigazetesi.com “ilkuzem” (instagram hesabı)