Meyvecilikte Budamanın Önemi ve Budama Sonrası Dikkat Edilecek Hususlar
Meyve ağaçlarının kış dinlenmesinin son günlerinde olduğunu belirten İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, ağaçlarda iyi bir taç yapısı ile yüksek kalite meyve elde edebilmek için budamaların bir an önce bitirilmesi gerektiğini söyledi.
Meyvecilikte budamanın önemi ve budama sonrası dikkat edilecek hususlara değinen İbrahim Sağlam, “Budamada dikkat edilecek önemli hususlardan birisi, hangi budama metodu uygulanırsa uygulansın her ağaç ayrı bir birey gibi düşünülerek, ağaçlara farklı seviyelerde budama işlemleri yapılması gerekmektedir. Kış budaması ağaçların kış dinlenmesinden çıkmasını teşvik ettiği için özellikle ilkbahar geç donlarının oluştuğu bölgelerde budama işlemlerinin imkânlar ölçüsünde dinlenme döneminin sonuna yakın zamanlarda yapılması gerekmektedir. Özellikle fidanların dikiminden sonra ilk yıllarda uygulanacak olan şekil budaması ile oluşturulacak düzgün ve kuvvetli bir taç yapısı, meyve ağaçlarının fizyolojik ve ekonomik ömürlerinin devamlılığını sağlayacaktır. Meyve yan dallarının ağaç gövdesiyle açısının 45-60 derece olması gerekmektedir. Meyvelerde doğru bir şekilde oluşturulan taç yapısı, meyve ağaçlarının içerisine yeterli miktarda ışık girmesini sağlayarak meyve kalitesini doğrudan etkiler. Yanlış yapılan uygulamalar sonucunda sık dallı ağaçlarda, ışığın iç kısımlara nüfuz etmemesi, ağaçlarda hastalıkların ortaya çıkmasına ve meyvelerin sadece uç dallarda oluşmasına yol açabilir. Şekil verme işlemleri tamamlandıktan sonra ağaçlar gençlik kısırlığını atlatarak verim çağına geçerler. Bu dönemde yapılan budamalarda her yan dal ayrı ayrı ele alınmalıdır. Hastalık ve zararlı taşıyan, dik gelişen, birbiri üzerine gelen dallar ve ağaçlardaki dip sürgünler çıkarılmalıdır. Ayrıca, ağaçlarda çıplaklaşmaya yönelen bölgelerdeki dallar kısa kesilerek boş kalan yerlerde yeni dalların oluşturulması sağlanmalıdır” dedi.
Budama faaliyetlerini sadece ağaçların dinlenme dönemlerinde yapılan işlemlerden ibaret olmadığını belirten Sağlam, “Budama faaliyetlerinin yaz aylarında da devam etmesi gerekir. Yaz budamasında dik büyüyen sürgünlerin çıkarılması önemlidir. Yaz budaması ile ağaç içlerinin ışıklanması artacağından meyve kalitesini etkileyen renk, büyüklük, aroma gibi faktörler olumlu yönde etkilenmektedir. Budama faaliyetlerinde kullanılan alet ve ekipmanın mutlaka dezenfekte edilerek kullanılması gerekmektedir. Budama sonrası kesilen artık dal parçaları bahçelerden uzaklaştırılmalı, yakılarak yok edilmelidir. Meyve ağaçlarında oluşacak olan çiçek tomurcukları bir önceki yılın yaz aylarında oluşmaya başlamaktadır. Meyveciliğin ekonomik olarak devamlılığın sağlanabilmesi için mutlaka üretim sezonunun tamamında dengeli bir sulama ve bitki besleme yapılmalıdır. Verim çağına gelmiş ağaçlarda yapılacak olan gübre uygulamaları meyve oluşumunu ve gelecek sezon için oluşacak olan meyve tomurcuklarını teşvik etmektedir. Gübreleme faaliyetlerinde mutlaka tam bir toprak analizi yaptırılarak ağaçların ihtiyacı olan bitki besin maddelerin topraktan veya yapraktan uygulamalar ile ağaçlara verilmesi gerekmektedir. Sulama yaparken mümkünse vahşi sulama metotlarından kaçınılmalı ve damla sulama metotları kullanılmalıdır. Damla sulama metotları ile gübre uygulamaları kolayca yapılabilmekte ve verilen suyun bitki köklerine ulaşması kolaylaşmaktadır. Unutulmamalıdır ki günümüzde su kısıtlılığının arttığı bir dönemde, damla sulama yöntemiyle verilen suyun yüzde 90-95’i meyve ağaçlarına ulaşmakta ve büyük bir su tasarrufu sağlamaktadır. Ayrıca, kontrolsüz sulama nedeniyle oluşabilecek sorunları da önlemektedir” diye konuştu.
Tüm yıl boyunca örnek bahçe uygulamaları, halk eğitim merkezleriyle ortaklaşa yapılan budama eğitimleri, entegre mücadele tarla okulları, bahçe kontrolleri ve üretici ziyaretlerinin devam edeceğini belirten İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, üreticilerin teknik bilgi ve destek almak için ilçe tarım müdürlüklerine başvurmaları gerektiğini sözlerine ekledi.
